Door de invoering van de Omgevingswet komen er meer verantwoordelijkheden te liggen bij diegene die het initiatief neemt voor een verandering. Dit kan een fysieke ruimtelijke verandering zijn, maar ook een functiewijziging of een tijdelijke activiteit in de (openbare) ruimte zoals een evenement. Specifiek voor initiatiefnemers zijn het Omgevingsloket en de nieuwe regels over participatie van belang.
Bij het uitwerken van het initiatief is het belangrijk om uit te gaan van de informatie en regels die beschikbaar zijn over de locatie. Deze informatie en regels zijn straks vastgelegd in het Omgevingsplan wat op te vragen is via het Omgevingsloket. Of participatie nodig is, is eén van die onderwerpen. Het Omgevingsloket biedt een digitaal vragenmenu dat initiatiefnemers helpt om te bepalen of een omgevingsvergunning nodig is en welke stukken nodig zijn, zoals bouwtekeningen en onderzoeken.
Aan elke initiatiefnemer wordt gevraagd om de dialoog te voeren met de omgeving over de geplande activiteit of verandering. De meningen, tips, ideeën en bezwaren worden meegenomen bij het opstellen van het plan waar een vergunning voor wordt aangevraagd. Tijdens de beoordeling van de vergunningsaanvraag toetst de overheid of er voldaan is aan de participatie-vereisten.
Met participatie aan de voorkant van de plannen komen belangen, meningen, kennis en creativiteit op tafel. Van mensen in de wijk, ondernemers, maar ook partijen met specialistische kennis. Bezwaren én goede ideeën worden met elkaar te besproken. Plannen worden vaak beter en is er meer kans op steun.
Er zijn verschillende manieren waarop een initiatiefnemer de dialoog met de omgeving kan organiseren. Welke wijze passend is, is afhankelijk van hoe ingrijpend het initiatief is voor omwonenden. Het hoeft niet altijd een fysiek gesprek te zijn. Soms is het voldoende om de buurt op de hoogte te stellen met een brief of meningen te vragen met een enquête. In andere gevallen is het juist van meerwaarde dat er een bijeenkomst gepland wordt, waarbij de initiatiefnemer zijn idee toelicht en andere laat aanvullen. Belangrijk is dat de initiatiefnemer de omgeving te laten weten wat het effect is van het initiatief op de omgeving en de mensen die daar wonen.
In de pilot "Vitaal Buitengebied" is al gewerkt vanuit de geest van de Omgevingswet. Zo kan het traject richting de verschillende gebiedsvisies gezien worden als een grote omgevingsdialoog en het proces van Zundert Floreert sluit aan op de doelstellingen van de Omgevingswet. Daarnaast is er in de gemeente Zundert:
Meer weten?
Kijk hier de video waarin je een gebiedsteam en initiatiefnemer aan het woord zijn over een van initiatieven ontwikkeld binnen de pilot.